Najczęstsze powody usterek wybieraka skrzyni biegów

Uzyskiwanie odpowiedniego momentu obrotowego jest kluczowe dla zapewnienia pojazdowi możliwości osiągania oczekiwanej w danych warunkach prędkości oraz ruszania i płynnego przyspieszania w razie potrzeby. Ponieważ zakres obrotów osiąganych przez silniki spalinowe jest ograniczony, w celu swobodnego doboru stosunku prędkości obrotowej do momentu obrotowego przekazywanego na koła korzysta się ze skrzyni biegów, pozwalającej na dobranie koniecznego w konkretnej sytuacji przełożenia. Płynna praca tego podzespołu jest kluczowa dla komfortu i bezpieczeństwa jazdy, a także dla poziomu obciążenia układu przekazywania napędu oraz zużycia paliwa. Wśród elementów, które mogą ulegać usterkom, szczególną uwagę zwracają wybieraki skrzyni biegów. Przekonajmy się, jakie jest ich zadanie i sprawdźmy, co może doprowadzić do awarii.

Czym jest wybierak?

Skrzynia biegów składa się z zespołu wałków, na których osadzone są koła zębate po połączeniu z wałkiem napędzającym dające odpowiednie przełożenia za sprawą swej średnicy, a co za tym uzyskiwanej prędkości obrotowej przenoszonej na wałek napędzany. W celu doboru potrzebnego przełożenia po rozsprzęgleniu skrzyni musi więc dojść do zazębienia właściwych par kół. W tym celu konieczne jest przemieszczenie koła zębatego znajdującego się na wałku napędzanym, tam by połączyło się ono z uzębieniem koła napędzającego. W tym celu koło to należy przesunąć przy pomocy widełek. Ruch ten jest wywoływany przez zmianę położenia lewarka obsługiwanego przez kierowcę. Za sprawą połączenia mechanicznego lub częściej cięgien wywołuje to działanie elementu nazywanego wybierakiem, który zmienia położenie widełek, a tym samym powoduje wybór potrzebnego biegu.

Dlaczego wybieraki ulegają awariom?

Najczęstszą przyczyną awarii wybieraka jest duży przebieg skrzyni biegów, powodujący wyrobienie się mechanizmu wskutek postępującego ścierania się materiału. Może to skutkować wrażeniem luźnego lewarka i powodować problemy z załączeniem konkretnego przełożenia. W niektórych skrzyniach powodem usterki może być również trzymanie ręki na gałce dźwigni zmiany biegów, co sprawia, że wybierak jest dodatkowo obciążony.